Nu we hebben vastgesteld dat alles een oorzaak heeft, rijst de volgende logische vraag: Had het universum zelf een begin?
Volgens de Islamitische theologie van ʿIlm al-Kalām is het antwoord hierop ja, en dit wordt bewezen via rationele en filosofische argumenten.
De mutakallimūn (islamitische theologen) hanteren in deze kwestie de volgende drie kernprincipes:
- Al-Ḥudūth (الحدوث) – Het universum is ontstaan en heeft een begin.
- Al-Taghayyur (التغير) – Alles in het universum verandert, en wat verandert kan niet eeuwig zijn.
- Istiḥālat al-Tasalsul (استحالة التسلسل) – Een oneindige keten van oorzaken is onmogelijk.
Laten we deze principes stap voor stap ontleden.
① Al-Ḥudūth (الحدوث) – Het Universum is Ontstaan en heeft een Begin
Een van de meest fundamentele argumenten in ʿIlm al-Kalām is het ḥudūth-al-ʿālam argument (الحدوث العالم). Dit stelt dat het universum nieuw is en een begin heeft gehad.
Allah zegt in de Qurʾān:
{ هُوَ ٱلَّذِى خَلَقَ ٱلسَّمَـٰوَٰتِ وَٱلْأَرْضَ فِى سِتَّةِ أَيَّامٍ }
“Hij is Degene die de hemelen en de aarde in zes dagen heeft geschapen.”
(Surah al-Ḥadīd 57:4)
📌 Belangrijkste redenatie:
- Iets dat altijd heeft bestaan, zou nooit begonnen zijn.
- Maar we zien dat het universum is ontstaan en veranderingen ondergaat.
- Dus het moet een beginpunt hebben gehad.
➤ Daarom is het universum niet eeuwig, maar ontstaan.
② Al-Taghayyur (التغير) – Alles in het Universum Verandert, en wat Verandert kan niet Eeuwig Zijn
De mutakallimūn gebruiken waarnemingen als bewijs dat het universum niet eeuwig kan zijn.
“كلُّ مُتَغَيِّرٍ مَحْدُوثٌ”
“Alles wat verandert, is ontstaan.”
📌 Voorbeelden:
- Sterren en planeten verslijten – Ze komen tot bestaan en verdwijnen.
- Leven en dood – Alle levende wezens hebben een begin en een einde.
- De Wetenschap bevestigt de Big Bang – Het universum had een beginpunt.
Als iets écht eeuwig was, zou het niet veranderen, want verandering betekent dat iets eerst anders was. Maar we zien dat alles in het universum aan verandering onderhevig is.
➤ Dus het universum moet een begin hebben gehad.
③ Istiḥālat al-Tasalsul (استحالة التسلسل) – Een Oneindige Keten van Oorzaken is Onmogelijk
Een ander krachtig bewijs binnen ʿIlm al-Kalām is de onmogelijkheid van een oneindige reeks oorzaken (التسلسل).
📌 Wat betekent dit?
- Stel je een rij dominostenen voor die omvallen.
- Als er oneindig veel dominostenen vóór de eerste stonden, zou de eerste steen nooit vallen.
- Maar we zien dat het universum bestaat, dus er moet een eerste oorzaak zijn geweest.
📌 Filosofische formulering:
- Als er geen begin is, dan zou het heden nooit bereikt kunnen worden.
- Maar we ervaren het heden, dus moet er een beginpunt zijn.
- Er is dus een eerste oorzaak geweest die alles in beweging heeft gezet.
➤ Daarom kan het universum niet oneindig oud zijn, maar moet het een beginpunt hebben gehad.
④ Qiyās al-ʿAql (قياس العقل) – Logische Bewijsvoering
De Islamitische theologen gebruiken rationele deductie (قياس عقلي) om te bewijzen dat het universum een begin heeft gehad.
Premisse 1:
Alles wat verandert en afhankelijk is, moet een begin hebben gehad.
Premisse 2:
Het universum verandert en is afhankelijk van oorzaken (zoals zwaartekracht, tijd, materie).
Conclusie:
Het universum kan niet eeuwig zijn, maar moet een begin hebben gehad.
📌 Eenvoudig voorbeeld:
- Stel dat je in een lift staat en je wilt naar boven, maar de lift vraagt eerst toestemming van een oneindig aantal beveiligers.
- Zou de lift ooit in beweging komen? Nee!
- Evenzo zou het universum nooit zijn begonnen als er een oneindige reeks oorzaken was.
➤ Dus het universum had een beginpunt.
🌟 Samenvatting van het Kalām-argument:
| Stap | Arabisch | Betekenis |
|---|---|---|
| 1 | كلُّ مُتَغَيِّرٍ مَحْدُوثٌ | Alles wat verandert, is ontstaan. |
| 2 | لا يُمْكِنُ أَنْ يَكُونَ التَّسَلْسُلُ إِلَى اللَّا نِهَايَةِ | Een oneindige reeks oorzaken is onmogelijk. |
| 3 | الكون لَهُ بِدَايَةٌ | Het universum heeft een beginpunt. |
🌱 Conclusie: Het Universum en Alles Wat het Bevat Heeft een Begin
- Het universum ondergaat verandering, dus het kan niet eeuwig zijn.
- Alles wat verandert, heeft een beginpunt.
- Een oneindige keten van oorzaken is onmogelijk, dus het universum moet een eerste begin hebben gehad.
💡 Dit leidt tot de volgende cruciale vraag:
Als het universum een begin heeft, dan moet er een Oorzaak zijn die het universum heeft laten ontstaan.
Dat brengt ons naar de volgende stap: het bewijs dat deze Oorzaak een intelligent en noodzakelijk bestaand Wezen moet zijn.
وَاللهُ أَعْلَمُ
(En Allah weet het beste.)