Nu we hebben vastgesteld dat er een Eerste Oorzaak bestaat met absolute eigenschappen zoals zelfstandigheid, eeuwigheid, en almacht, moeten we de vraag stellen:
🔹 Kunnen er meerdere absolute wezens bestaan?
🔹 Kan er meer dan één God zijn?
Volgens ʿIlm al-Kalām is dit rationeel onmogelijk. Er kan slechts één noodzakelijk bestaand wezen zijn, omdat meerdere absolute wezens elkaar zouden beperken. Dit wordt bewezen door de volgende principes:
- Istiḥālat al-Tanāzuʿ (استحالة التنازع) – De Onmogelijkheid van Conflict
- Tafrīḍ al-Wujūd (تفريد الوجود) – De Uniciteit van het Noodzakelijk Bestaan
- Burhān al-Tamānuʿ (برهان التمانع) – Het Argument van Tegenstrijdigheid
Laten we deze principes stap voor stap bewijzen.
① Istiḥālat al-Tanāzuʿ (استحالة التنازع) – De Onmogelijkheid van Conflict tussen Absolute Wezens
📌 Waarom?
- Als er meerdere absolute wezens waren, dan zouden ze onafhankelijk van elkaar moeten zijn.
- Maar als ze allebei almachtig zijn, dan moeten ze in theorie beiden in staat zijn om de ander te verhinderen iets te doen.
- Dit leidt tot een logische tegenstrijdigheid: als de ene absolute wil de ander tegenhoudt, dan is de ander niet absoluut.
📖 Islamitische Redenering:
Allah zegt in de Qurʾān:
{ لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا }
“Als er in de hemelen en op de aarde andere goden dan Allah waren, dan zouden zij beide vergaan.”
(Surah al-Anbiyāʾ 21:22)
💡 Illustratie:
- Stel je twee koningen voor die absolute macht willen hebben over één enkel land.
- Als ze beiden écht almachtig waren, zouden ze elkaar moeten kunnen overwinnen.
- Maar als de één de ander kan tegenhouden, dan is die ander niet écht almachtig.
- Dus kan er slechts één absolute heerser zijn.
➤ Conclusie: Er kan maar één absoluut wezen zijn.
② Tafrīḍ al-Wujūd (تفريد الوجود) – De Uniciteit van het Noodzakelijk Bestaan
📌 Waarom?
- We hebben bewezen dat de Eerste Oorzaak noodzakelijk moet bestaan (Wājib al-Wujūd – واجب الوجود).
- Wat noodzakelijk bestaat, kan niet vermenigvuldigd worden.
- Twee noodzakelijke wezens zouden identiek moeten zijn (anders zou er een verschil tussen hen zijn, wat betekent dat ten minste één van hen afhankelijk is, en dus niet noodzakelijk bestaat).
📖 Islamitische Redenering:
Imām al-Fakhr ad-Dīn ar-Rāzī (الرازي) zegt in Al-Muḥaṣṣal:
“إِذَا كَانَ هُنَاكَ إِلَهَانِ، فَيَجِبُ أَنْ يَكُونَا مُتَمَيِّزَيْنِ، وَالتَّمَايُزُ يَقْتَضِي النَّقْصَ، وَالنَّاقِصُ لَا يَكُونُ إِلَٰهًا.”
“Als er twee goden zouden zijn, dan moeten ze van elkaar verschillen. Maar verschil impliceert beperking, en een beperkt wezen kan geen god zijn.”
💡 Illustratie:
- Stel je een perfecte cirkel voor.
- Als je beweert dat er een andere perfecte cirkel is die anders is dan de eerste, dan is ten minste één van hen niet perfect.
- Dus kan er maar één perfecte cirkel zijn.
Evenzo kan er maar één absoluut noodzakelijk wezen zijn.
➤ Conclusie: Er kan maar één noodzakelijk bestaand wezen zijn.
③ Burhān al-Tamānuʿ (برهان التمانع) – Het Argument van Tegenstrijdigheid
📌 Waarom?
- Stel dat er twee absolute wezens zijn.
- Als één van hen besluit de zon te laten schijnen, en de ander wil dat het nacht is, wat gebeurt er dan?
- Als beide absolute wezens echt almachtig waren, dan zou er zowel zon als geen zon moeten zijn tegelijkertijd → Dit is een logische onmogelijkheid.
- Dus is slechts één van hen écht almachtig of bestaat er maar één absolute macht.
📖 Islamitische Redenering:
Imām al-Juwaynī (الجويني) stelt in Al-Irshād:
“إِنَّ وُجُودَ إِلَهَيْنِ يُؤَدِّي إِلَى تَنَاقُضٍ فِي الْأَفْعَالِ، وَالتَّنَاقُضُ لَا يُمْكِنُ أَنْ يَكُونَ فِي الْحَقِيقَةِ.”
“Het bestaan van twee goden leidt tot contradictie in hun daden, en contradictie kan niet in de realiteit bestaan.”
💡 Illustratie:
- Als twee mensen absolute controle willen over één enkel stuurwiel, dan kunnen ze niet allebei tegelijk sturen.
- Als de één naar links wil en de ander naar rechts, en ze allebei almachtig zijn, dan zou het stuur tegelijkertijd beide kanten op moeten bewegen → Maar dit is onmogelijk.
➤ Conclusie: Als er meer dan één absolute macht was, zou de realiteit zelfvernietigend en tegenstrijdig zijn.
🌟 Samenvatting van het Kalām-argument:
| Principe | Arabisch | Betekenis |
|---|---|---|
| 1 | استحالة التنازع | Conflict tussen absolute wezens is onmogelijk. |
| 2 | تفريد الوجود | Noodzakelijk bestaan kan niet worden vermenigvuldigd. |
| 3 | برهان التمانع | Twee almachtige wezens leiden tot logische tegenstrijdigheid. |
🌱 Conclusie: Er Kan Maar Eén Ware God Zijn
- Twee absolute wezens zouden elkaar beperken, wat onmogelijk is.
- Noodzakelijk bestaan kan niet in meervoud voorkomen.
- Twee almachtige wezens zouden tot logische tegenstrijdigheden leiden.
💡 Wat leren we hieruit?
- Het concept van meerdere goden is rationeel onmogelijk.
- Er kan slechts één absoluut, noodzakelijk en volmaakt wezen zijn.
- Dit wezen moet Allah zijn.
🚀 In de volgende stap zullen we bewijzen dat deze Ene God niet alleen noodzakelijk bestaat, maar ook de eigenschappen heeft die in de Islam aan Allah worden toegeschreven.
وَاللهُ أَعْلَمُ
(En Allah weet het beste.)