Nu we hebben vastgesteld dat Islam de ware en ultieme religie is en dat goddelijke wetgeving noodzakelijk is, moeten we een fundamentele vraag beantwoorden:
🔹 Heeft de mens een vrije wil of is alles voorbestemd?
🔹 Zijn we verantwoordelijk voor onze daden?
🔹 Wat betekent dit voor ons in het hiernamaals?
Volgens ʿIlm al-Kalām heeft Allah de mens vrije wil gegeven, maar tegelijkertijd bezit Hij absolute kennis en controle over de schepping. Dit leidt tot de conclusie dat de mens verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn keuzes in het hiernamaals. Dit wordt bewezen door de volgende principes:
- Ikhtiyār al-Insān (اختيار الإنسان) – De Vrije Wil van de Mens
- Qaḍāʾ wa Qadar (قضاء وقدر) – Goddelijke Voorbeschikking
- Masʾūliyat al-Insān (مسؤولية الإنسان) – De Verantwoordelijkheid van de Mens
Laten we deze principes stap voor stap analyseren.
① Ikhtiyār al-Insān (اختيار الإنسان) – De Vrije Wil van de Mens
📌 Waarom?
- De mens is geen robot en heeft de mogelijkheid om keuzes te maken.
- Zonder vrije wil zou er geen rechtvaardigheid zijn in het belonen of straffen van mensen.
- Vrije wil is wat ons onderscheidt van andere schepselen.
📖 Islamitische Redenering:
Allah zegt in de Qurʾān:
{ وَقُلِ ٱلْحَقُّ مِن رَّبِّكُمْ ۖ فَمَن شَآءَ فَلْيُؤْمِن وَمَن شَآءَ فَلْيَكْفُرْ ۚ }
“En zeg: De waarheid komt van jullie Heer. Laat dan degene die wil geloven, geloven, en laat degene die wil ontkennen, ontkennen.”
(Surah al-Kahf 18:29)
💡 Illustratie:
- Mensen kunnen kiezen om goed of slecht te handelen.
- Als iemand stelen of doneren aan een goed doel overweegt, is dit een bewuste keuze.
- De mens voelt morele verantwoordelijkheid voor zijn acties, wat bewijst dat hij niet gedwongen wordt.
📌 Hoe scoort de Islam?
- Islam leert dat de mens zelf verantwoordelijk is voor zijn keuzes, maar dat Allah de eindregie heeft.
- Er is geen absolute predestinatie zoals in sommige religies.
➤ Conclusie: De mens heeft vrije wil en kan kiezen tussen goed en kwaad.
② Qaḍāʾ wa Qadar (قضاء وقدر) – Goddelijke Voorbeschikking
📌 Waarom?
- Hoewel de mens vrije wil heeft, bezit Allah volledige kennis van alles wat er gebeurt.
- Dit betekent dat Allah weet wat je gaat kiezen, maar Hij dwingt je niet tot die keuze.
📖 Islamitische Redenering:
Allah zegt in de Qurʾān:
{ إِنَّا كُلَّ شَىْءٍ خَلَقْنَـٰهُ بِقَدَرٍۢ }
“Voorwaar, Wij hebben alle zaken geschapen met een bepaalde bestemming.”
(Surah al-Qamar 54:49)
💡 Illustratie:
- Stel je voor dat een leraar weet dat een student niet zal studeren en zal falen.
- De leraar dwingt de student niet om te falen, maar hij weet het op basis van eerdere waarnemingen.
- Evenzo weet Allah alles wat wij gaan doen, maar wij maken de keuzes zelf.
📌 Hoe scoort de Islam?
- Islam leert een perfecte balans tussen vrije wil en goddelijke voorbeschikking.
- We worden niet blind gedwongen, maar Allah weet wat we gaan doen.
➤ Conclusie: Allah heeft volledige kennis, maar de mens maakt zijn eigen keuzes.
③ Masʾūliyat al-Insān (مسؤولية الإنسان) – De Verantwoordelijkheid van de Mens
📌 Waarom?
- Als we vrije wil hebben, betekent dit dat we verantwoordelijk zijn voor onze daden.
- Dit leidt tot het concept van beloning en straf in het hiernamaals.
📖 Islamitische Redenering:
Allah zegt in de Qurʾān:
{ فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًۭا يَرَهُۥ ﴿٧﴾ وَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍۢ شَرًّۭا يَرَهُۥ ﴿٨﴾ }
“Wie ook maar het gewicht van een stofdeeltje aan goed verricht, zal het zien. En wie ook maar het gewicht van een stofdeeltje aan kwaad verricht, zal het zien.”
(Surah al-Zalzalah 99:7-8)
💡 Illustratie:
- In een rechtssysteem worden misdadigers gestraft en goede burgers beloond.
- Zonder verantwoordelijkheid zou het leven zinloos zijn.
- Waarom zouden goede mensen zich inspannen als er geen consequenties zijn?
📌 Hoe scoort de Islam?
- Islam leert dat iedereen rekenschap zal moeten afleggen voor zijn daden.
- Het hiernamaals is gebaseerd op rechtvaardigheid en genade.
➤ Conclusie: De mens is verantwoordelijk en zal beoordeeld worden in het hiernamaals.
🌟 Samenvatting van het Kalām-argument:
| Principe | Arabisch | Betekenis |
|---|---|---|
| 1 | اختيار الإنسان | De mens heeft vrije wil. |
| 2 | قضاء وقدر | Allah weet alles, maar de mens kiest zelf. |
| 3 | مسؤولية الإنسان | Iedereen is verantwoordelijk voor zijn daden. |
🌱 Conclusie: We Hebben een Verantwoordelijkheid tegenover Onze Schepper en Zullen Beoordeeld Worden
- De mens heeft vrije wil en kan kiezen tussen goed en kwaad.
- Allah weet wat we kiezen, maar Hij dwingt ons niet.
- Onze daden zullen beoordeeld worden in het hiernamaals.
💡 Wat leren we hieruit?
- We hebben een verantwoordelijkheid om onze Schepper te gehoorzamen.
- Onze keuzes hebben consequenties, zowel in dit leven als in het hiernamaals.
- Islam leert een perfect evenwicht tussen vrije wil en goddelijke kennis.
🚀 In de volgende stap zullen we bespreken hoe de juiste religieuze praktijk ons voorbereidt op de uiteindelijke ontmoeting met Allah.
وَاللهُ أَعْلَمُ
(En Allah weet het beste.)